MAŁY OGRÓD – jak go zagospodarować?

Mieszkanie w mieście lub na jego obrzeżach ma wiele zalet, ma też pewne wady. Jedną z nich są niewielkie ogródki przy domach, bardzo często szeregowych. W mieście duże działki są rzadkością, ale jeżeli lubimy bliskość centrum i nie zależy nam na dużym ogrodzie, na którego pielęgnację być może i tak brakowało by nam czasu, ogródek w mieście to rozwiązanie idealne.

Każdą, absolutnie każdą przestrzeń, można ciekawie i niebanalnie zaaranżować.  Być może pewne pomysły trzeba będzie zarzucić i wybrać tylko te, które są dla nas priorytetowe. Być może decyzja będzie trudna. Ale… efekt może być doskonały. Ja w małych ogrodach szczególnie lubię to, że jego elementy oglądamy z bliska, w związku z czym można wprowadzić ciekawe detale. W dużej przestrzeni stałyby się one niewidoczne, natomiast w niewielkim ogrodzie możemy je obserwować nawet z wnętrza domu.

Dobre zaprojektowanie małej przestrzeni nie jest może najłatwiejszym zadaniem i wygodniej jest powierzyć je profesjonaliście, ale jeżeli sami chcecie tworzyć swój ogród, to warto spróbować. Podzielę się z Wami kilkoma zasadami, które Wam tę pracę ułatwią.

1. Prowadzenie kompozycji PO SKOSIE to zabieg często stosowany przez projektantów. Sekret tej metody polega na tym, że akcentujemy najdłuższe linie, jakie można poprowadzić w ogrodzie, czyli przekątne. Do takiego układu możemy dopasować kształt tarasu, ścieżek, rabat i małej architektury. Nie można jednak popadać w przesadę, sadząc wszystko równolegle, czy ustawiając tak wszystkie meble. W ogrodzie pewien luz i swoboda są pożądane, elementy przełamujące pozwolą na uzyskanie lepszego efektu.

Poniżej: Taras poprowadzony po skosie i analogicznie położone płytki prowadzące do domu.

2. Sadzenie ODPOWIEDNICH ROŚLIN to podstawa, jeżeli dysponujemy ograniczoną przestrzenią. Zawsze sprawdzajcie w literaturze lub pytajcie szkółkarzy, jakie docelowe wymiary osiągnie wybrane przez Was drzewo. Mała sadzonka może w kilka lat zdominować ogród, zabierając wodę i pokarm innym roślinom, a Wam zacieniając nadmiernie przestrzeń. Najlepiej wybierać formy szczepione i kolumnowe, których rozmiary są łatwe do przewidzenia. Najważniejszy jest rozważny wybór drzew, gdyż krzewy łatwo przesadzać i przycinać, dlatego skoncentruję się na nich.

►DRZEWA O KULISTEJ KORONIE są zaszczepione na określonej wysokości i nie urosną wyżej. Rosnąć będzie korona, a pień będzie przyrastał na grubość, natomiast miejsce szczepienia będzie niezmienne. Regularny pokrój świetnie sprawdza się zarówno w ogrodach nowoczesnych, jak i swobodnych. Kupując drzewo trzeba zwrócić uwagę na wysokość szczepienia. Najlepsza jest wysokość 2-2,3m, co zapewnia swobodę przechodzenia obok drzewa.

Powyżej – wiśnie po 4 latach, poniżej – wiśnie po posadzeniu.

– Wiśnia piłkowana 'Umbraculifera' Prunus cerasus na zwartą regularną koronę, nie wymagającą przycinania. Wiosną kwitnie na biało i osiąga docelowo do 4m średnicy. Gatunek niezawodny i godny polecenia. Moja ulubiona 'kulka'.

– Surmia bignoniowata 'Nana' Catalpa bignonioides ma koronę spłaszczoną i duże liście, dzięki czemu dobrze zacienia miejsca nadmiernie wystawione na działanie słońca (np. taras).

– Klon pospolity 'Globosa' Acer platanoides to najbardziej popularna forma kulista, stosowana w zieleni miejskiej.

– Robinia akacjowa 'Umbraculifera' Robinia pseudoacacia ma kulistą koronę i drobne liście. Obserwuję tą odmianę od dłuższego czasu i widziałam bardzo mało ładnych egzemplarzy. Zwykle łysieją, zapewne w wyniku wymarzania części korony, co wygląda nieestetycznie. Dlatego też – nie sadzę.

►DRZEWA KOLUMNOWE mają wąski pokrój, dlatego świetnie nadają się do zasłaniania 'niewygodnych' widoków. Np. na sąsiednie budynki, drogę itp.

– Grab pospolity 'Fastigiata' lub 'Frans Fontaine' Carpinus betulus to doskonałe odmiany tego niekłopotliwego drzewa. Ich korona jest regularna i atrakcyjna nawet zimą, kiedy nie ma już liści. U grabów często suche liście dodatkowo pozostają na drzewie. Można je przycinać, co pozwala na dodatkowe sterowanie rozmiarem. Docelowe rozmiary to do 4m średnicy i 10m wysokości.

– Buk pospolity 'Dawyck Gold' (odmiana o żółtych liściach) i 'Dawyck Purple', 'Rohan Obelisk' (odmiany bordowe) Fagus sylvatica, to wyjątkowo piękne kolorowe drzewa. Ich docelowe rozmiary to średnica 3-4m i do15m wysokości.

– Jarząb pospolity 'Fastigiata' Sorbus aucuparia do ogrodów, w których bawią się dzieci – będą mogły zbierać sobie owoce jesienią. Docelowe rozmiary to 1,5-2m średnicy i 5-8m wysokości.

– Wiśnia piłkowana 'Amonogawa' Prunus cerasus – jedno z moich ulubionych drzew. Przepięknie kwitnie na wiosnę i ma wrzecionowaty pokrój. Zmieści się w najmniejszym ogrodzie. Jej docelowe rozmiary to ok. 1,5m średnicy i 4-5m wysokości.

►DRZEWA O 'PŁACZĄCEJ' KORONIE też świetnie sprawdzają się w małych przestrzeniach. Pozwalają na zasłonięcie widoków i zapewnienie prywatności. Podobnie jak odmiany kuliste są to drzewa szczepione, dlatego nie rosną zbytnio wzwyż. Pień przyrasta na szerokość, a korona tworzy z czasem parasol.

– Wiśnia piłkowana 'Kuku-shidare' Prunus cerasus to podobnie jak 'Amonogawa' jeden z moich faworytów. Pięknie kwitnie i doskonale znosi cięcie.

– Brzoza brodawkowata 'Youngii' Betula pendula to odmiana szybko rosnąca, o delikatnej ażurowej koronie. Można ja sadzić np. koło piaskownicy, żeby utworzyła chroniący dzieci przed słońcem parasol.

3. Wybieranie DROBNYCH ELEMENTÓW, które doskonale sprawdzają się w małej przestrzeni. Wynika to z prostej zasady, że duże płyty jeszcze bardziej podkreślają małą ilość miejsca, natomiast elementy drobne mozaikowe działają odwrotnie. To samo sprawdza się we wnętrzach.

Na zdjęciu poniżej: ścieżka z drobnej kostki granitowej i płyt betonowych w małym ogrodzie.

4. Postawcie na UŻYTECZNOŚĆ przedmiotów. Łączcie funkcje, jeżeli to możliwe. Niech ława będzie jednocześnie miejscem na małe ilości drewna do palenia w ozdobnym kominku lub miejscem na dziecięce zabawki. Zamiast szopy może wystarczy szafka na małą kosiarkę, zajmująca znacznie mniej miejsca?

Na zdjęciu poniżej: ława, która mieści jednocześnie schowek i miejsce na małą ilość drewna do kominka.

5. UKRYJCIE SIĘ za zielenią, ponieważ nic nie jest w ogrodzie tak ważne, jak poczucie prywatności. A to czasem ciężko sobie zapewnić, mając sąsiada tuż obok. Warto wprowadzić lekkie ażurowe przesłony, które nas nie przytłoczą, ale jednocześnie zasłonią widok na sąsiadów. Posadzić możemy ozdobne wysokie trawy (najlepiej Miskanty chińskie Miscanthus sinensis), czy tak jak na zdjęciu poniżej krzewy: Klon palmowy Acer palmatum oraz Budleja Dawida Buddleja davidii.

Warto też pomyśleć o osłonach bocznych. W przypadku, gdy już macie taras, dochodzący do granicy działki, możecie wykorzystać donice. Posadzone w nich rośliny poprawią klimat miejsca. Natomiast, jeżeli taras jest dopiero w planach, warto odsunąć go od ogrodzenia, sadząc na granicy żywopłot. Rośliny nie tylko zasłonią widok, ale też wytłumią hałasy, dzięki czemu będziecie się mniej słyszeć z sąsiadami.

Poniżej: taras otoczony zielenią.

6. Nie bójcie się DZIELIĆ PRZESTRZEŃ. Nawet w małym ogrodzie przestrzeń można podzielić tak, aby ogród był bardziej intrygujący. To nieprawda, że rabata okalająca ogród i trawnik pośrodku sprawią, że będzie on większy. Możecie zastosować pergole na pnącza, ukryte w zieleni miejsca odpoczynku. Niech ogród zaskakuje!

Poniżej: ogród podzielony na dwie części (taras i trawnik), pomiędzy nimi ścieżka i przejście pod kutą bramką.

7. SZUKAJCIE INSPIRACJI  i dobrych przykładów, oglądając tematyczne książki i odwiedzając firmowe strony. Ja zapraszam Was na swoją, do działu 'Małe ogrody'.